Bizi-Legea

Gizakiak funtsezkoena ahaztu duela dirudien garaia bizi dugu. Mendeetan aurrerapena garapen moralarekin lotu zen, ezagutza zabaltzearekin, sentsibilitatea eta pentsamendua lantzearekin. Gaur egun, aurrerapena abiaduran, onuran eta zifretan neurtzen da. Inoiz baino azkarrago mugitzen gara, baina gutxitan dakigu norantz. Mundu digitalak konektatuago gaudela sinestarazi digu, errealitatean historiako beste inon baino isolatuago bizi garenean. Teknologiak, gu askatzea agintzen zuenak, azkenean esklabo bihurtu gaitu, jada kontrolatzen ez dugun erritmoan.

Egunetik egunera, gero eta handiagoa da denak ihes egiten digun sentsazioa. Elkarrizketak laburrak dira, azaleko loturak eta denbora librea gutxi batzuek bakarrik onar dezaketen luxua. Pertsonak nekatuta bizi dira, nahiz eta beti ez jakin zertaz. Presaz, segurtasunik ezaz, lan eskakizunez eta bere balioa produktibitatearen arabera neurtzen duen sistema batez nekatuta. Ez da akidura fisikoa bakarrik, higadura morala baizik. Zerbait sakonagoa galtzen ari da: presente egoteko gaitasuna, entzuteko gaitasuna, helburu utilitariorik gabe partekatzeko gaitasuna. Testuinguru horretan, duintasunaz hitz egitea keinu inozoa edo zaharkitua iruditu daiteke. Hala ere, giza duintasuna da bizi dugun deshumanizazio progresibotik salba gaitzakeen bakarra. Ez gaude duintasunaz ari kontzeptu juridiko edo filosofiko gisa, baizik eta esperientzia zehatz gisa: ekoizten duzunagatik ez baizik zarenagatik neurtzen ez zaituen komunitate batek errespetatzen, entzuten, sostengatzen zaituela sentitzea. Duintasuna, azken batean, bizitza zentzuduna izateko eskubidea da. Ez dugu testu hau gorrototik eta ideologiatik idazten. Egunerokotasunean gizatasuna nola itzaltzen den ikusteko neke moraletik egiten dugu. Etxera berandu iritsi eta seme-alabekin hitz egin ezin duten gurasoen nekea da, inork entzun gabe irakasten duten irakasleena, txanda artean ia arnasarik hartzen ez duten langileena, estimuluz jositako munduan hutsik sentitzen diren gazteena. Izatearekin eta bizitzearekin nahasten duen gizartearen nekea da, eta zarata komunikazioarekin.

Bizi Lege honek ez du programa politikoa izan nahi. Kontzientziaren proposamena da. Bizitzen ari garen moduari zintzotasunez begiratzeko gonbita da, eta geure buruari galdetzekoa ea existentzia eredu honek —bizkorra, zatikatua eta lehiakorra— giza bizitza duina sostengatu dezakeen. Aurrerabideak ongizaterik ekartzen ez badu, zertarako balio du? Teknologiak hezten ez badu, nori balio dio? Politikak zaintzen ez badu, nor ordezkatzen du?

Ez dugu idazten ez ideologo gisa, ez ekonomista gisa. Herritar gisa idazten dugu, aita gisa, irakasle gisa, teknikari gisa… arduraz behatzen diogula arrakastaz harro agertzen den bitartean agortzen ari den gizarteari. Oinarrizko zerbait gogoratzeko idazten dugu: herrialde batek ere ezin duela aurrera egin bere herritarrek ezin badute atseden hartu, haurrek ezin badute jolastu, adinekoek ezin badute hitz egin, familiek ezin badute elkarrekin topo egin.

Horregatik hitz egiten dugu Bizi Lege bati buruz: etika komun bati buruz, duintasuna erdigunean jarriko duen marko bati buruz. Ez lege juridiko bat, baizik eta beste guztirako oinarri izango den lege moral partekatu bat. Bizitza —giza bizitza, naturala, emozionala— errespetatzen ez duen gizartea bere burua bizirautera kondenatuta dago, zentzurik gabe.

Deja un comentario

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *